Sprzęgło samochodowe

Silnik spalinowy jest konstrukcją, która wymaga zastosowania przekładniowej skrzyni biegów a także sprzęgła i koła zamachowego. W przypadku silnika spalinowego konieczność użycia skrzyni biegów wynika z potrzeby dostosowania obrotów wału silnika do bieżących warunków jazdy.

Praca skrzyni biegów nie była by możliwa bez działania sprzęgła, element ten pełni szczególnie istotną rolę w momencie ruszania z miejsca. Wtedy wał silnika obraca się z odpowiednią prędkością, umożliwiającą równoważenie siły elementów ruchomych. Element wału napędu jest w trakcie ruszania nieruchomy, a sprzęgło umożliwia przeniesienie ruchu. Najprostszym oraz najskuteczniejszym sposobem na przeniesienie ruchu jest wykorzystanie zjawiska tarcia, stąd we współczesnych samochodach wszechobecne jest sprzęgło cierne.

Nowoczesne konstrukcje samochodów dynamicznie się rozwijają, coraz częściej tradycyjne przenoszenie ruchu obrotowego przez klasyczne sprzęgło cierne staje się niewystarczające. Konstruktorzy coraz częściej starają się zmniejszyć sprzęgło cierne, zwiększając przy tym jego trwałość i zdolność do przenoszenia większego momentu obrotowego.

Podsumowując, sprzęgło cierne to element, który umożliwia rozłączanie i włączanie napędu i konieczny jest dla połączenia pracy silnika oraz skrzyni biegów. Niemalże najbardziej istotny element, dzięki któremu sprzęgło może poprawnie działać to element cierny, bez niego nie byłoby poprawnego tarcia a co za tym idzie działania sprzęgła.

Po co jest sprzęgło w samochodzie?

Podstawową funkcją sprzęgła samochodowego jest przekazanie momentu obrotowego z wału napędowego z silnika do wału napędzanego, a dokładnie transmisja momentu obrotowego z silnika do skrzyni biegów. Dzięki wciśnięciu pedału sprzęgła dochodzi do oddzielenia przekładni od wału korbowego, dzięki czemu możliwe jest zatrzymanie pojazdu lub zmiana biegu. Podsumowując, wciśnięcie pedału sprzęgła skutkuje zakończeniem przenoszenia momentu obrotowego, natomiast puszczenie pedału uruchamia ponowne dociskanie wału korbowego i przekładni przez sprężyny.

Jak działa sprzęgło samochodowe?

We współczesnych samochodach osobowych stosowane są jednotarczowe sprzęgła cierne, które zbudowane są z tarczy, docisku oraz łożyska. Na działanie sprzęgła wpływ mają także wałek sprzęgłowy, koło zamachowe oraz wał korbowy. Na ogół działania sprzęgła składa się wiele elementów, każdy z nich pełni swoją odrębną, istotną dla pracy całego układu funkcję.

Sprzęgło cierne działa dzięki współpracy wielu osobnych elementów, jego praca nie jest możliwa bez koła zamachowego, element ten współpracuje z różnymi cyklami pracy silnika. Główną rolą koła zamachowego jest wyrównanie działania przenoszonej siły napędowej.

Sprzęgło cierne odbiera działania koła zamachowego jako jednej z powierzchni ciernych, dlatego konieczne jest odpowiednie redukowania ciepła w trakcie włączania i wyłączania. Producenci części wykorzystują różnego rodzaju modyfikacje elementów, takie jak perforacje koła zamachowego służące do odprowadzania zużytego materiału pochodzącego ze startych okładzin.

Koło zamachowe jest przymocowane do części wału korbowego znajdującego się na zewnątrz bloku jednostki, do koła zamachowego przykręcony jest natomiast docisk sprzęgła. W trakcie pracy jednostki wytwarzany jest moment obrotowy, przenoszony na tarczę sprzęgłową dzięki działaniu koła zamachowego.

Wałek sprzęgłowy to element, który wystaje ze skrzyni biegów. Wałek sprzęgłowy posiada specjalne frezy zlokalizowane po stronie sprzęgła, tam też montowana jest tarcza, a obok koło zamachowe i sprzęgła docisk. Tarcza sprzęgła nie tylko wykonuje ruch obrotowy w towarzystwie wszystkich innych elementów sprzęgła , jej kolejny obszar działania to wałek sprzęgłowy po którego powierzchni wykonuje ruch przesuwny. Działania tarczy sprzęgła umożliwiają załączanie a także rozłączanie napędu. Tarcza sprzęgła przyjmuje nacisk, wywoływany przez sprężynę sprzęgła docisk. Ruch powrotny umożliwiają natomiast sprężyny tarczy dociskowej, znajdujące się w obudowie tej części. Ruch obrotowy który wykonuje tarcza sprzęgła przekazywany jest na wałek sprzęgłowy z koła zamachowego dzięki zjawisku tarcia, kolejnym etapem działania napędu jest przeniesienie ruchu obrotowego do skrzyni biegów i dalszych części układu.

W zależności od modelu samochodu, rodzaju silnika i wielu innych parametrów producenci montują koła zamachowe dwu lub jednomasowe, umożliwiające poprawność działania sprzęgła. Koło dwumasowe to element, który znacznie korzystniej tłumi wibracje a także hałas dobiegające z silnika. Znacznie lepiej redukuje również drgania skrzyni biegów. Niestety dużym minusem tej części jest bardzo kosztowny serwis.

Kolejnym elementem, dzięki któremu sprzęgło może poprawnie pracować i umożliwiać pracę napędu jest zespół dociskowy, złożony z tarczy dociskowej oraz oprawy sprzęgła, części te połączone są ze sobą sprężyną obwodową. Elementy oddziela od siebie sprężyna talerzowa.

Najważniejszą z części jest tarcza sprzęgła, obudowana okładzinami ciernymi. Piasta tarczy sprzęgła oraz wałek sprzęgłowy współpracują ze sobą, a zużycie okładzin skutkuje odczuwaniem tzw. ślizgania się sprzęgła i świadczy o tym, iż wymieniona musi zostać nie tylko tarcza sprzęgła ale i pozostałe jego części.

Poprawne działanie sprzęgła i skrzyni biegów nie byłoby możliwe bez mechanizmu wyciskowego, dzięki któremu możliwe jest rozłączanie. Części wchodzące w skład tego mechanizmu to łożysko wyciskowe, widełki oraz tuleja.

Kiedy wciskasz pedał sprzęgła następuje oddzielenie się przekładni od wału korbowego, dzięki czemu możesz operować skrzynią biegów lub zatrzymać auto. Podsumowując, wciśnięcie pedału sprzęgła samochodowego powoduje zatrzymanie przenoszenia momentu obrotowego. Dzięki puszczeniu pedału sprzęgła dochodzi do ponownego dociśnięcia przez sprężyny wału korbowego oraz przekładni.

Kup sprzęgło samochodowe w sklepie internetowym sprzegla24.pl

Tarcza sprzęgła – jak działa?

Tarcza sprzęgła jest jedną z najbardziej istotnych części znajdujących się w układzie przeniesienia napędu, który posiada każde współczesne auto z silnikiem spalinowym. We współczesnych samochodach z manualnymi skrzyniami biegów zazwyczaj zamontowana jest jedna tarcza sprzęgła, która dzięki zjawisku tarcia i przy pomocy tarczy dociskowej a także ciernej powierzchni koła transmituje moc z silnika do skrzyni biegów. Tarcza sprzęgła pełni także funkcję redukcji drgań silnika, dzięki której auto nie szarpie w trakcie ruszania czy gwałtownego przyspieszania. Tarcza obłożona jest okładzinami ciernymi, które umożliwiają jej odpowiedni poziom przyczepności do powierzchni docisku oraz koła zamachowego. W wyniku tarcia dochodzi do rozgrzewania się okładzin, które przy zachowaniu odpowiednich zasad jazdy nie powinno być szkodliwe. Jeśli jednak samochód jest nieumiejętnie użytkowany w „rajdowy” sposób, kierowcy brak rozwagi i dochodzi do nadmiernego tarcia emitującego wysokie temperatury w wyniku czego tarcza zostaje uszkodzona.

Czym jest docisk sprzęgła

Docisk sprzęgła jest również bardzo istotnym elementem układu sprzęgła, bez tej części – tzw. tarczy dociskowej nie możliwe byłoby uzyskanie odpowiedniego docisku sprzęgła do koła zamachowego. Wciśnięcie pedału sprzęgła powoduje, iż docisk sprzęgła rozłącza się od tarczy i możliwa jest zmiana biegów a także zatrzymanie samochodu. Docisk sprzęgła składa się z następujących części – metalowej tarczy dociskowej, sprężyny membranowej i śrubowej, pokrywy i dźwigienki. Docisk sprzęgła ulega najczęściej uszkodzeniom w skutek zużycia powierzchni tarczy dociskowej.

Najnowocześniejsze sprzęgła samochodowe posiadają docisk sprzęgła który posiada dodatkową funkcję. W przypadku gdy samochód posiada typ sprzęgła samonastawnego, docisk sprzęgła zostaje wyposażony przez producenta w specjalistyczny mechanizm ograniczający proces zużywania się sprzęgła. Dzięki tej dodatkowej funkcji docisku kierowca nie będzie odczuwał tzw. efektu wysokiego brania sprzęgła, taki nowoczesny sprzęgła docisk umożliwia zawsze równą pracę pedału sprzęgła. Głównym objawem zużycia docisku jest tzw. ślizganie się sprzęgła. Uszkodzenie docisku najczęściej wynika z ogólnego zużycia wszystkich elementów sprzęgła i nie ma możliwości wymiany wyłącznie samego docisku.

Wymiana docisku sprzęgła powinna za każdym razem odbywać się wraz z kompletnym zestawem sprzęgła, obejmującym jego wszystkie podstawowe części takie jak tarcza, łożysko oraz sprzęgła docisk. Szczególnie w samochodach, których przebieg przewyższa 100.000 km nie powinno wymieniać się jednej części sprzęgła takiej jak tarcza, łożysko czy docisk sprzęgła. Według informacji udzielanych przez ekspertów koszt robocizny wymiany sprzęgła jest na tyle wysoki, że za każdym razem warto wymienić jego wszystkie elementy. Dodatkowo, jeżeli samodzielnie w sprawdzonym sklepie internetowym znajdziesz i zakupisz kompletny zestaw sprzęgła obejmujący takie elementy jak tarcza, łożysko i sprzęgła docisk. Wystarczy, iż znamy podstawowe dane samochodu takie jak jego model, rocznik czy typ nadwozia. Odpowiednie części możemy znaleźć samodzielnie na podstawie powyższych informacji.

Łożysko sprzęgła

Łożysko wyciskowe jest podstawowym elementem układu sprzęgła, należy wymieniać je za każdym razem gdy zachodzi konieczność wymiany sprzęgła. Łożysko jest zarazem jednym z najprostszych i najtrwalszych elementów układu.

Dlaczego sprzęgło się zużywa?

Sprzęgło samochodowe cierne zbudowane jest z kilku współpracujących ze sobą elementów. Najważniejszy element, który odpowiada za odpowiednie działania sprzęgła to tarcza. Tarcza sprzęgła ulega zużyciu wskutek normalnej eksploatacji samochodu.

Tarcza sprzęgła jest obłożona obustronnie okładzinami ciernymi, które umożliwiają odpowiednią przyczepność. W przypadku, w którym tarcza nie posiadałaby odpowiednich okładzin dochodziłoby do jej ślizgania po powierzchni koła zamachowego – takie zjawisko nazywane jest ślizgającym się sprzęgłem. Uszkodzenie tarczy sprzęgła może skutkować zniszczeniem docisku sprzęgła a w dalszej perspektywie także koła zamachowego. Tego typu awaria tarczy sprzęgła najczęściej wynika ze zużycia okładzin ciernych.

Zużyte okładziny cierne mogą nieść ze sobą różnego typu działania niepożądane – od obniżonego komfortu podróży po problematyczne użytkowanie skrzyni biegów i utrudnione przyspieszanie. Ponadto zużyte okładziny cierne sprawiają, iż śruby zlokalizowane w tarczy dociskowej powodują zarysowania i uszkodzenia koła zamachowego i docisku. Podsumowując, zużyte okładziny cierne mogą w krótkim czasie sprawić, iż awarii ulegnie taki element jak tarcza sprzęgła i będziemy zmuszeni wymienić kompletne sprzęgło samochodowe a także koło zamachowe.

Jak dbać o sprzęgło w samochodzie?

Przedwczesne zużycie sprzęgła samochodowego oraz koła zamachowego wynika najczęściej z nieumiejętnego stylu jazdy kierowcy. Według informacji udzielanych przez większość producentów sprzegło samochodowe bez względu na jego typ powinno bezawaryjnie pracować przez okres nawet do 300 tys. kilometrów, w znacznej mierze przebieg bezawaryjnej eksploatacji zależy jednak od sposobu jazdy konkretnego kierowcy. Dane dotyczące wytrzymałości sprzęgła są przybliżone i obliczane na podstawie szeregu informacji. Największe obciążenia sprzęgła samochodowego mają miejsce w trakcie jazdy w cyklu miejskim, wtedy tarcza narażona jest na działania wysokich temperatur co wpływa na szybsze zużycie tej części. Brak rozwagi i umiejętnego prowadzenia samochodu może zakończyć się przedwczesnym uszkodzeniem sprzęgła i koniecznością wymiany kompletnego zestawu, obejmującego tarczę, łożysko i docisk sprzęgła.

Poprawna eksploatacja sprzęgła samochodowego

Podstawowym aspektem, na którym powinna opierać się prawidłowa jazda samochodem jest zwracanie uwagi na prawidłowe ułożenie nóg. Pedał sprzęgła należy wciskać całym ciężarem nogi, nie odrywając pięty od podłogi. Kiedy pedał sprzęgła nie jest używany należy odłożyć lewą nogę na specjalną podpórkę, dzięki czemu unikniemy przypadkowej jazdy na tzw. półsprzęgle, co z kolei może skutkować uszkodzeniem tarczy sprzęgła. Należy unikać także celowej jazdy na półsprzęgle, a w przypadku gdy jest ona konieczna np. w trakcie parkowania spróbuj ograniczyć do niezbędnego minimum czas, w którym wciskasz pedał sprzęgła.

W trakcie codziennego użytkowania samochodu warto ograniczyć używanie sprzęgła do niezbędnego minimum, dzięki czemu przedłużymy jego żywotność. Jeżeli musimy zatrzymać auto, warto wcisnąć pedał sprzęgła pod sam koniec toczenia się, tuż przed samym momentem zatrzymania się pojazdu. Brak nadmiernego, bezrefleksyjnego używania sprzęgła powinien znacznie wydłużyć jego żywotność.

Za każdym razem kiedy musisz operować skrzynią biegów pamiętaj o tym, by wcisnąć sprzęgło do samego końca. Jest to bardzo ważny nawyk, o którym warto pamiętać, dzięki któremu możesz wydłużyć żywotność wszystkich elementów układu sprzęgłowego. Przed rozpoczęciem jazdy należy również pamiętać o sprawdzeniu okolic pedału sprzęgła – czy nie blokują go żadne przypadkowe przedmioty lub podwinięty dywanik.

Podczas codziennej jazdy należy pamiętać o tym, by nie dopuścić do przypalenia okładzin tarczy sprzęgła. Oczywiście jednorazowe przypalenie okładzin tarczy sprzęgła nie sprawi, iż będziesz musiał natychmiast wymienić sprzęgło w swoim samochodzie. Jednak nadmierne poddawanie sprzęgła samochodowego wysokim temperaturom może sprawić, iż wymiana sprzęgła samochodowego będzie nieunikniona. Pamiętajmy, iż według informacji udzielanych przez specjalistów w dziedzinie samochodów osobowych poprawna wymiana kompletnego sprzęgła samochodowego obejmuje także wymianę koła zamachowego a co za tym idzie jest jedną z najbardziej kosztownych wymian elementów eksploatacyjnych.

Podczas użytkowania samochodu należy zawsze pamiętać o całkowitym opuszczeniu dźwigni hamulca ręcznego. Jazda nawet z lekko zaciągniętym hamulcem ręcznym może spowodować spalenie tarczy sprzęgła a w dalszej perspektywie szybsze zużycie i konieczność wymiany sprzęgła samochodowego. W przypadku, w którym doszło już do przypalenia tarczy sprzęgła należy zatrzymać auto na kilkanaście minut i doprowadzić do wystygnięcia układu sprzęgłowego. W przypadku, w którym sprzęgło będzie się po tym zdarzeniu ślizgać, możemy być pewni iż doszło do uszkodzenia jego elementów i pozostaje nam wizyta w serwisie samochodów osobowych.

Warto pamiętać, iż elementy takie jak pedał gazu oraz sprzęgła są bardzo delikatne i zawsze należy kontrolować siłę docisku. Pedał sprzęgła samochodowego powinno zwalniać się możliwie łagodnie, łagodnie należy także dodawać gazu kiedy znajdziesz się w sytuacji, w której musisz jechać na półsprzęgle. Zawsze unikaj gwałtownego i chaotycznego używania pedału – zarówno gazu jak i sprzęgła. Kontrola siły docisku jest jednym z bardziej istotnych elementów poprawnego użytkowania samochodu.

Należy także nie dopuszczać do sytuacji, w której ruszamy z miejsca zbyt gwałtownie z tzw. piskiem opon. Takie działania opierające się na niepoprawnym używaniu pedału również doprowadzają do szybszego zużycia a nawet uszkodzenia sprzęgła samochodowego, ucierpieć może również koło zamachowe.

Warto również pamiętać, o poprawnym korzystaniu ze skrzyni biegów – zawsze należy ruszać z pierwszego biegu. W przypadku, w którym próbujemy ruszyć z wyższego biegu doprowadzasz do powstawania nadmiernego tarcia, narażasz sprzęgło na nadmierne obciążenia dzięki czemu znacznie skracasz jego żywotność.

Z czego składa się komplet sprzęgła?

W skład kompletnego samochodowego sprzęgła ciernego wchodzą trzy podstawowe elementy: łożysko, docisk oraz tarcza sprzęgła. Wymiana sprzęgła jest dość skomplikowana i pracochłonna, wymaga między innymi demontażu skrzyni biegów dlatego według specjalistów zawsze zalecana jest wymiana kompletnego zestawu sprzęgła. Wymiana tylko jednego, zużytego elementu jest bardzo ryzykownym rozwiązaniem – wszystkie części układu sprzęgła cechuje zbliżona wytrzymałość, a wymiana np. samego docisku może skończyć się szybkim powrotem do serwisu i koniecznością ponownego poniesienia wysokich kosztów robocizny. Na komplet sprzęgła samochodowego składają się: docisk sprzęgła, tarcza sprzęgła i łożysko. W większości gotowych, kompletnych zestawów sprzęgła samochodowego znajdziesz również koło zamachowe.

Podsumowując, podstawowe, kompletne sprzęgło składa się z takich elementów jak:

• tarcza sprzęgła,
• łożysko,
• sprzęgła docisk.

Kupienie jednego elementu sprzęgła, np. samego docisku nigdy nie jest dobrym rozwiązaniem. Po pierwsze kompletne zestawy sprzęgła są nierzadko tańsze, niż pojedynczy element – normalny jest więc zakup całego zestawu w cenie docisku. Po drugie, według rzetelnych informacji kompletne zestawy sprzęgła gwarantują znaczne lepsze dopasowanie wszystkich elementów ze sobą (łożysko, tarczy i docisku), niż w przypadku w którym kupowalibyśmy części oddzielnie.

Kompletne sprzęgło najlepiej kupić samodzielnie np. w sklepie internetowy, w którym znajdziesz gotowe zestawy sprzęgła do samochodów osobowych a następnie dostarczyć części do warsztatu, który naprawia nasze auto. Wybierając sprzęgło powinieneś mieć dostęp do takich informacji jak dokładny typ modelu samochodu, rodzaj napędu czy dokładne parametry silnika. Większość z tych informacji znajdziesz podając sprzedawcy numer VIN, który każde auto posiada w dowodzie rejestracyjnym.

Wybierając sklep internetowy warto sprawdzić nie tylko cenę i jakość części, których potrzebujemy by wymienić nasze sprzęgło, należy zwrócić także uwagę na bezpieczeństwo twoich danych osobowych. Brak odpowiednich zabezpieczeń tego typu informacji w internecie może przynieść niezamierzone skutki, w tym kradzież twoich danych osobowych . Większość informacji na temat bezpieczeństwa twoich danych osobowych znajdziesz w regulaminie sklepów internetowych, sprzedających części do samochodów osobowych. Brak informacji, w jaki sposób przechowywane i przetwarzane będą Twoje dane powinien zniechęcić Cię do skorzystania z usług danego sklepu.