Sprzęgło Samochodowe – Kompendium Wiedzy
20 lipca, 2020Sprzęgło samochodowe to niezbędny element każdego pojazdu i nieodłączny komponent układu napędowego. Przeczytaj poniższy artykuł i dowiedz się wszystkiego na temat tej części – czym właściwie jest sprzęgło samochodowe, jaki jest jego skład i działanie oraz do czego służy ten konkretny element.
Co to właściwie jest sprzęgło samochodowe?
Sprzęgło samochodowe to zespół wielu istotnych elementów, których zadaniem jest łączenie wału napędowego i napędzanego (czynnego i biernego) w celu przeniesienia między nimi momentu obrotowego. W przypadku samochodów sprzęgła występują w wielu mechanizmach. Najczęściej jednak terminem „sprzęgło” określa się sprzęgło główne, które jest elementem układu napędowego i które znajduje się pomiędzy skrzynią biegów a silnikiem. Inne sprzęgła, takie jak sprzęgła wiskotyczne, jednokierunkowe, zębate itp. służą do innych zadań. Mogą one np. włączać napęd 4×4 lub napędzać urządzenia dodatkowe. W przypadku sprzęgieł głównych stosuje się głównie sprzęgła cierne tarczowe – jednotarczowe, dwutarczowe, wielotarczowe lub podwójne.
Skład sprzęgła samochodowego
Typowe sprzęgło samochodowe cierne składa się z następujących elementów:
- koło zamachowe,
- mechanizm wyciskowy,
- oprawa sprzęgła,
- sprężyna obwodowa,
- sprężyna talerzowa,
- tarcza cierna,
- tarcza dociskowa.
Sprzęgło samochodowe – działanie
Nieodzownym elementem sprzęgła samochodowego jest koło zamachowe. Komponent ten ma swoje miejsce po aktywnej, napędowej stronie silnika. Z kolei po stronie biernej, nienapędzanej, znajduje się tarcza cierna. To właśnie na ten element sprzęgła przenoszony jest moment obrotowy. Tarcza przekazuje go później już bezpośrednio do skrzyni biegów przez wał. Rozłączenie sprzęgła następuje na skutek rozdzielenia tarczy ciernej i koła zamachowego. Proces ten zachodzi w momencie wciskania pedału sprzęgła. Wówczas dochodzi do przełożenia siły do łożyska wyciskowego, która przenoszona jest później na sprężynę talerzową.
Do czego służy sprzęgło samochodowe?
Sprzęgło łączące silnik ze skrzynią biegów odpowiada za rozłączanie przekładni i wału wyjściowego jednostki napędowej. Tego rodzaju działanie pozytywnie wpływa później na płynną zmianę przełożenia oraz na płynne zatrzymywanie się pojazdu. Samochód nie mógłby prawidłowo funkcjonować bez wykorzystywania sprzęgła samochodowego. To właśnie ten element łączy bowiem skrzynię biegów i silnik. Dzięki niemu samochód nie gaśnie podczas postoju, a zmiana przełożeń może odbywać się bez przeszkód i bez ryzyka uszkodzenia poszczególnych elementów układu napędowego. Sprzęgło i wykorzystywanie go w przypadku różnego typu pojazdów jest więc niejako wymuszone przez charakterystykę motoru spalinowego. Wymaga ona bowiem połączenia skrzyni biegów z silnikiem za pośrednictwem sprzęgła.
Najważniejsze zadania sprzęgła samochodowego
Sprzęgło samochodowe odpowiada głównie za:
- przeniesienie momentu obrotowego,
- łagodne ruszanie z miejsca, bez szarpnięć itp.,
- bezproblemową zmianę biegów,
- tłumienie drgań w układzie napędowym,
- ochronę układu napędowego przed wystąpieniem przeciążeń.